[ Pobierz całość w formacie PDF ]

10.154, 38, co oznacza dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt cztery i trzydzieści osiem setnych, a
nie 10, 154. 38, bowiem jest to model anglosaski, używany w USA i Wielkiej Brytanii,
- wyrażenia matematyczne i chemiczne, składające się z cyfr i symboli literowych,
zamieszczane w pracach naukowych umieszcza się w oddzielnym wierszu, mimo że stanowią
część zdania.
5.13. Właściwe stosowanie skrótów
W każdej pracy w mniejszym czy większym stopniu używa się skrótów zarówno
pojedynczych wyrazów i tzw. skrótowców, tj. połączenia skrótów kilku wyrazów, zwykle
pierwszych liter tych wyrazów pisanych z wielkich liter.
Stosując skróty, należy przestrzegać następujących zasad:
- skróty powszechnie znane i niebudzące wątpliwości można i należy stosować bez
specjalnych ograniczeń. Należą do nich między innymi:
abp - arcybiskup
ang. - angielski (od języka, słowa angielskiego)
bm. - bieżącego miesiąca
bł. - błogosławiony
br. - bieżącego roku
dł. - długość
dn.- dnia
dosł. - dosłownie
gr. - grecki (od języka greckiego)
hebr. - hebrajski
i in. - i inne,
i nast. - i następne,
itd. - i tak dalej,
itp. - i tym podobne,
jn. - jak niżej,
jw. - jak wyżej,
k. - koło (danego miasta)
kan. - kanonik
k. k - kodeks karny
km - kilometr
k. p. k. - kodeks postępowania karnego
ks. - ksiądz
kw. -kwadratowych (metrów, kilometrów)
l. mn. - liczba mnoga
łac. - łaciński (z języka łacińskiego)
127
m -metr
m.in. - między innymi
MB - Matki Bożej
n., nn. - następny, następne
NMP - Najświętszej Maryi Panny
np. - na przykład
m. p. m. - nad poziomem morza
o. - ojciec (ksiądz zakonny)
ob. - obywatel
ok. - około
oo. - ojcowie (np. karmelici)
płd - południe
poł. - połowa
por. - porównaj
przen. - przenośne (znaczenie)
pt. - pod tytułem
r. - rok
ros. - rosyjski (język, styl)
s. - siostra (zakonna)
ss. -siostra, sióstr (zakonnych)
staropol. - staropolski (styl, język)
szer. - szerokość
szt. - sztuk, sztuka
św. - święty
tj. - to jest
tys. - tysiąc, tysięcy
tzn. - to znaczy
tzw. - tak zwany
ub. m. - ubiegłego miesiąca
w. - wiek
wg - według
wsch. - wschód
wys. - wysokość
zach. - zachód
zob. - zobacz.
- skróty budzące wątpliwości oraz skróty wprowadzone przez autora na użytek tej
pracy można stosować tylko wówczas, gdy zostaną one wyjaśnione w wykazie skrótów;
wykaz ten należy zamieścić na oddzielnej stronie zaraz po spisie treści,
- niezależnie od powyższej zasady po użyciu wyrazu lub wyrażenia, w nawiasie należy
podać jego brzmienie skrótowe, np. jednostka gospodarki uspołecznionej (j. g. u.),
- używając skrótów należy być w całej pracy konsekwentnym, nie można w jednym
miejscu pisać np. w 1989 r., gdzie indziej - w 1989 roku, albo m. in., w innym miejscu -
między innymi.
Stosując skróty, należy przestrzegać następujących zasad używania przy nich kropki:
- skróty pojedynczych wyrazów kończymy kropką wtedy, gdy przy ich skracaniu
została odrzucona końcówka wyrazu, np. godz. (= godzina), w. (= wiek), hab. (=
habilitowany), prof. (= profesor), prof. nzw. (= profesor nadzwyczajny), inż. (= inżynier), hr.
(= hrabia), ks. (= ksiądz), ob. (= obywatel), pl. (= plac), ul. (= ulica), zob. (= zobacz),
- skróty obcych wyrazów, np. s. (= łac. sanctus - święty, v. (= łac. vel - albo),
128
- w skrótach liczby mnogiej, np. oo. (= ojcowie, np. karmelici), ss. (= siostry, np.
nazaretanki),
- po skrócie nazwy dwu- lub wielowyrazowej, np. ds. (= do spraw), itp. (i tym
podobne), cdn. (= ciąg dalszy nastąpi),
- w skrótach obcych nazw wielowyrazowych po każdym wyrazie, np. op. cit. (= łac.
opus citatum - dzieło cytowane, w dziele cytowanym),
- po skrótach obcych jednostek monetarnych, np. dol. (= dolar), kop. (= kopiejka), mk.
(= marka).
Kropki nie stosuje się natomiast po międzynarodowych skrótach używanych w
matematyce i fizyce, np. m (metr), km (kilometr), kg (kilogram), ha (hektar), g (gram), cos
(cosinus), C (Celsjusz), l (litr) oraz skrótowych oznaczeń polskiej waluty, tj. zł (złoty), gr
(grosz),
- bez kropek pisze się skrótowce pisane wielką literą, np. USA, PAN, PAU, UJ, UMK,
UMCS, RFN, PKO, PCK, WSP,
- z kropką należy pisać skrótowce pisane małą literą, np. lp. (liczba porządkowa), itd.
(i tak dalej), itp. (i tym podobne), jw. (jak wyżej), tj. (to jest), tzn. (to znaczy); podobnie,
aczkolwiek z wyjątkiem, pisze się skrót m.in. (między innymi),
- używając skróceń wyrazów, czyli skrótów pisanych z kropką, wystrzegać się trzeba
często powtarzanych błędów: zamiast tys. (tysiąc) niekiedy piszemy tyś., wg (według), a nie
w/g,
- nie należy rozpoczynać zdań skrótem, skrót rozpoczynający zdanie należy rozwinąć:
Na przykład zdanie pojedyncze i złożone& , a nie Np. zdanie pojedyncze i złożone& ,
- w skrótach nie należy używać znaków nieliterowych, np. Dobrzyń n/Drwęcą,
zamiast prawidłowo: Dobrzyń n. Drwęcą,
- nie należy umieszczać dwóch skrótów obok siebie.
W przypisach do tekstu, czyli tzw. aparacie naukowym oraz w wykazach
bibliograficznych przyjęło się używać następujących skrótów:
b. m. - brak miejsca (wydania),
b. m. i r. w. - brak miejsca i roku wydania,
cz. - część,
fig. - figura,
l. c. - loco citato,
ibid. - ibidem (tamże),
jw. - jak wyżej,
loco cit. - loco citato (w tym miejscu),
nakł. - nakład,
nlb. - nieliczbowanych (stron),
obw. - obwoluta,
o. c. - opus citatum,
op. cit. - opus citatum (opracowanie cytowane),
opr. - opracowanie,
pass. - passim,
por. - porównaj,
r. - rok,
rec. - recenzja,
ryc. - rycina,
rys. - rysunek,
s. - strona (strony),
ss. - stron (łączna liczba stron),
t. - tom,
129
tłum. - tłumaczenie,
w. - wiek,
wyd. - wydanie,
tabl. - tablica,
tab. - tabela,
z. - zeszyt,
zob. - zobacz.
- w skrótach bibliograficznych: nr, t., cz., z., rozdz., ust., s., fig., ryc., rys., tabl., tab.
liczbę związaną z tym skrótem należy umieszczać po nim, np. tab. 5, ust. 3, t. 5 itp.,
- jednostki miar powierzchni i objętości piszemy przez stosowanie tzw. frakcji
(czcionki o zmniejszonym oczku, umieszczonej równo z górną linią pisma), np. 1 m2, a nie 1
m kw., 2 m3, a nie 2 m sześc.,
- skróty można stosować w stosunku do nazw geograficznych, np. wsch. (wschodni,
wschód), zach. (zachodni, zachód), pd (południowy, południe), pn (północny, północ),
- znak % (procent) można użyć jedynie przy liczbie napisanej cyframi, np. 19%, a nie
osiemnaście %,
- skrót par. (paragraf) można także użyć przed liczbą napisaną cyframi, np. par. 9, par.
32,
- niedopuszczalne jest tworzenie skrótów przez podawanie pierwszych i ostatnich liter,
np. f-ma (firma), sp-nia (spółdzielnia), z-ca (zastępca), v-dyrektor (wicedyrektor), s-ka
(spółka) itp.,
- w skrótowcach najczęściej pomija się przyimki, np. BBWR (Bezpartyjny Blok
Współpracy z Rządem), a nie BBWiR,
- do skrótowca pisanymi wielkimi literami dodaje się przyrostek oddzielony od
głównego członku dywizem, np. PSL-u, PRL-u, RFN-u,
- skrótowce literowe i głoskowe zakończone w wymowie samogłoską -a, -o, -u, -e
pozostawia się w formie nieodmiennej, np. NRD,
- w odniesieniu do skrótowców literowych i głoskowych mieszanych i pisanych
wielkimi literami stosuje się dwie zasady:
1) zasadę nieodmienności, np. jazda PKP, w SGH, [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mew.pev.pl

    		•